گوجه فرنگی گلخانه ای، از دیگر محصولات پردرآمد گلخانه می‌باشد که توسط گلخانه‌داران بسیاری مورد استقبال قرار گرفته است. در تمام طول سال مردم از میوه گوجه‌فرنگی استقبال خواهند کرد؛ شما می‌توانید با کشت گوجه‌فرنگی در گلخانه میزان بیشتری محصول در هر مترمربع تولید کنید و درآمد گلخانه خود را افزایش دهید. با شرکت گلخانه ساز نهال رویش در ادامه این مقاله همراه باشید.
کشت گوجه گلخانه ای
گوجه فرنگی با نام علمی Lycopersicom esculentum یا L. lycopersicom گیاهی است از تیره‌ی Solanaceae که منشا آن آمریکای جنوبی (مکزیک، اکوادور، پرو و شیلی) است.
مراحل رشد گوجه‌فرنگی
مراحل رشد گوجه گلخانه ای را به ۵ مرحله تقسیم می‌کنند که عبارتند از:
- جوانه‌زنی و رشد اولیه تا خروج ریشه‌چه
- رشد داننهال تا اتنقال نشا به محیط جدید
- رشد رویشی تا بازشدن اولین گل‌ها
- میوه‌دهی زودرس از بازشدن اولین گل‌ها تا چیدن اولین میوه
دما، رطوبت، PH و شوری مناسب در مراحل مختلف چرخه زندگی گوجه فرنگی گلخانه ای
شرایط محیطی مطلوب
شرایط دمایی گوجه فرنگی گلخانه ای
بوته گوجه‌فرنگی محصول فصل گرم و حساس به یخبندان است. حساسیت میوه آن به سرما بیشتر از شاخ و برگ است. منطقه مورد کشت باید دارای کمینه ۴ ماه هوای گرم باشد. دمای مطلوب روزانه ۲۵-۳۰ درجه سانتی‌گراد (جهت رشد رویشی و زایشی)، دمای مطلوب شبانه ۲۰-۱۶ درجه سانتی‌گراد (جهت رشد رویشی و زایشی). دمای مطلوب میوه‌دهی گوجه فرنگی گلخانه ای ۲۴-۱۸ درجه سانتی‌گراد و در دمای کمتر از ۱۵ و بیشتر از ۳۰ درجه سانتی‌گراد میوه‌دهی گیاه ضعیف است. تعداد درجه–روز برای رسیدن میوه از کاشت تا برداشت حدود ۳۰۰۰-۴۰۰۰ می‌باشد.
شرایط دمایی گوجه فرنگی گلخانه ای
نور موردنیاز بوته گوجه فرنگی
شدت نور موردنیاز گیاه در گلخانه ۵۰۰-۴۰۰ میکرومول بر مترمربع بر ثانیه یا ۲۷۰۰۰-۲۲۰۰۰ لوکس یا ۱۱۱-۸۹ وات بر مترمربع یا ۳۰-۲ مول بر مترمربع در روز است. در ۱۳ مگاژول بر مترمربع در روز به نقطه اشباع نوری می‌رسد.
میزان کربن دی‌اکسید
میزان کربن دی‌اکسیدی که برای بیشینه عملکرد موردنیاز است حدودد ۱۰۰۰ پی‌پی‌ام است و در مقادیر بیشتر از ۱۰۰۰ پی‌پی‌ام علایم مسمومیت نشان می‌دهد.
آب موردنیاز
نیاز آبی کشت گوجه فرنگی در گلخانه حدود ۱ لیتر در روز برای هر گیاه بالغ یا ۶۵ لیتر در هر بوته در طول دوره رشد و یا ۴۴۰-۳۰۰ لیتر در مترمربع سطح زیر کشت است.
میزان آب مورد نیاز گوجه فرنگی گلخانه ای
ویژگی‌های خاک مناسب گوجه فرنگی گلخانه ای
کشتگوجه فرنگی به خاکی به زه‌کشی مناسب نیاز دارد و به‌ویژه بعد از جوانه‌زنی و در زمان رسیدن میوه حساس به غرقاب است و رطوبت اضافی باعث مرگ گیاهچه می‌شود که در اثر قارچ‌های فیتوفترا، پیتیوم و ریزوکتونیا ایجاد می‌شود.
چون گوجه‌فرنگی دارای ساختمان ریشه‌‌ای با انتهای ریشه فیبری منشعب می‌باشد، هوادهی و شل بودن بافت خاک برای رشد گیاه با عملکرد بالا موردنیاز است. اگرچه ریشه‌ها تا 60 سانتی‌متری خاک نفوذ می‌کنند، اما 70 درصد ریشه‌ها در عمق 20 سانتی‌متری هستند. سیستم ریشه عمیق تا حدودی باعث مقاومت به خشکی این گیاه می‌شود. نفوذ ریشه به قسمت‌های سخت زیرین خاک به دلیل عواملی مانند شرایط غیر هوازی، رطوبت بالا، PH پایین (کمتر از 5/5) و شوری زیاد (5/2 دسی‌زیمنس بر متر) محدود می‌شود. مناسب بودن شرایط قشر زیرخاکی باعث تبدیل آن به یک منبع آب و موادغذایی و حساسیت کمتر آن به تنش‌های محیطی می‌شود.
شرایط خاک گلخانه گوجه فرنگی برای کشت بوته گوجه
میزان PH مناسب
PH مطلوب بین 6-5/6 است. در PH کمتر از 5/5 کمبود منیزیم و زیادی آلومینیوم و منگنز مشاهده می‌شود. معمولا PH پایین با کاهش مقدار کلسیم همراه است و در صورت بروز تنش، پوسیدگی گلگاه اتفاق می‌افتد. در PH بالای 8/6 مقداری روی، منگنز و آهن شروع به کاهش می‌کنند، اما در PH بالاتر از 7 یک یا هر سه این عناصر کمبود نشان می‌دهند.
هدایت الکتریکی
گوجه فرنگی گلخانه ای نسبتا حساس به شوری است. بیشینه هدایت الکتریکی خاک بدون کاهش معنی‌دار عملکرد ۵/۲ دسی‌زیمنس بر متر است.
انواع گوجه‌فرنگی بر اساس عادت رشد
رقم‌های گوجه گلخانه ای با رشد معین به جوانه گل ختم می‌شوند و مخصوص هوای آزاد هستند. رقم‌های با رشد متوسط نیز مخصوص هوای آزاد هستند، اما رقم‌های با رشد نامعین رشد طولی خود را به‌صورت نامحدود ادامه می‌دهند و مخصوص کشت گلخانه‌ای هستند.
رقم‌های مورداستفاده در گلخانه باید دارای ویژگی‌های زیر باشند:
- تولید محصول خوب در شدت نور کم
- رشد رویشی و گلدهی در دماهای پایین
- مقاومت و میوه‌دهی خوب در شرایط نور کم و دماهای پایین
- میوه‌دهی با کیفیت بالا در شرایط نامطلوب
- مقاومت به بیماری‌ها از جمله ویرویس موزاییک توتون
میوه‌ی رقم‌های گوجه فرنگی گلخانه ای به رنگ زرد، قرمز و صورتی دیده می‌شوند. همچنین از نظر شکل به شکل‌های گیلاسی، گلابی و میوه درشت (رقم بیف استیک که وزن میوه تا ۲۰۰ گرم می‌رسد) تقسیم بندی می‌شود.
جوانه‌زنی بذر
دمای مطلوب جوانه‌زنی بذر برای کشت گوجه فرنگی در گلخانه ۲۴-۱۸ درجه سانتی‌گراد می‌باشد و کمینه دمای جوانه‌زنی ۱۱-۸ درجه سانتی‌گراد می‌باشد.
اگرچه گوجه‌فرنگی در تاریکی جوانه می‌زند، اما فیتوکروم در جوانه‌زنی آن دخالت دارد. وجود Pfr در بذر برای جوانه‌زنی ضروری است و مقدار آن در طی آبگیری بذر افزایش می‌یابد. البته اثر بازدارندگی نور در جوانه‌زنی بستگی به سایر عامل از جمله دما و رقم دارد.
تنظیم‌کننده‌های رشد مانند اکسین‌ها و جیبرلیک اسید باعث تشدید جوانه‌زنی و تولید داننهال‌های سالم‌تر می‌شوند.
پرایمینگ بذر با نمک‌های معدنی و مواد آلی نیز باعث بهبود و یکنواختی جوانه‌زنی به‌ویژه در دمای کم می‌شود.
تیمار بذر با آب گرم ۵۰ درجه سانتی‌گراد به مدت ۲۵ دقیقه باعث کنترل شانکر باکتریایی، لکه باکتریایی و اسپک باکتریایی و تیمار بذر با آب ۵/۵۵ درجه سانتی‌گراد به مدت ۳۰ دقیقه باعث کنترل آنتراکتوز می‌شود.
- ۰ ۰
- ۰ نظر